Je hebt ongetwijfeld wel eens gekeken naar een voetbalwedstrijd waarbij het leek alsof voor het winnende team alles op zijn plek viel. De spelers wisten elkaar feilloos te vinden met prachtige combinaties en weergaloze doelpunten. Het team speelde bevrijd en liet zijn gemeenschappelijke voorstellingsvermogen de vrije loop. De tegenstander kwam er nauwelijks aan te pas. En als de tegenstander het team wist te verrassen met een actie, of zelfs een tegengoal, dan had het winnende team daar snel een goed antwoord op. Creatief en veerkrachtig. Dit team had de sweetspot gevonden en zat ‘in de flow’. Over moeiteloos gesproken! Hoe zou het zijn wanneer jij en jouw organisatie de sweetspot voor moeiteloze verandering weten te vinden?

Het spreekt voor zich dat er veel tijd en moeite in dit voetbalteam is gestoken. Want om een voetbalwedstrijd – of een verandering in het algemeen – moeiteloos te laten lijken moet je hard met elkaar werken. We bespraken dat in het vorige deel van deze serie. Dat is het soort harde werken waardoor mensen energie krijgen en samen de weg naar winst weten te vinden. Wat voor het winnende voetbalteam geldt, geldt ook voor organisaties die succesvol veranderen: er is aan een aantal randvoorwaarden voldaan waardoor het verandervermogen optimaal de ruimte krijgt. 

Er zijn vier van deze randvoorwaarden. De eerste is een hoge mate van vertrouwen. Dit is de fundering, zonder welke succesvolle verandering nooit van de grond zal komen. Je kunt je voorstellen dat dat bij het genoemde voetbalteam prima in orde is. Daarnaast is er een duidelijke visie waarmee gespeeld wordt en uiteraard de ambitie (winnen, het publiek vermaken…). Iedere speelster speelt op een plek waar zij het beste tot haar recht komt. En als vierde: het team is in balans. Waar de randvoorwaarde vertrouwen de fundering is waarop je moeiteloze verandering kunt bouwen, zo zijn de overige drie randvoorwaarden de bouwstenen voor moeiteloze verandering. Wanneer een van de vier randvoorwaarden ontbreekt of onvoldoende is ingevuld, gaat verandering een stuk moeizamer. Daarom gaan we in dit deel in de serie Moeiteloos veranderen dieper in op deze randvoorwaarden die jou helpen om de ‘sweetspot’ voor moeiteloos veranderen te vinden.

Vertrouwen

In relaties tussen mensen draait alles om de lijntjes van vertrouwen. Dat is nodig voor motivatie en loyaliteit. Gebrek eraan belemmert iedere samenwerking maar wanneer het er is, is vertrouwen motiverend voor alle betrokkenen. Iedereen krijgt er energie van! Bovendien is het essentieel voor een veilige werkomgeving.

Het is de taak van de manager om vertrouwen binnen zijn of haar team te creëren. Het is de onverbiddelijke randvoorwaarde om het vliegwiel van verandering op gang te brengen. Iedere actie en ieder besluit heeft er invloed op.

Maar hoe schep je vertrouwen? In de eerste plaats door het vertrouwen in jou elke dag waar te maken: zeg wat je doet en doe wat je zegt. In de tweede plaats willen mensen ervaren dat zij ertoe doen. Het is een sociale behoefte. En dat gebeurt wanneer jij hen oprecht laat merken dat jij hun kwaliteiten en potentieel ziet en waardeert. En wanneer je ze helpt om te groeien en ze accepteert om wie zij zijn. Als mensen zich volwaardig voelen zullen ze ook eerder elkaars kwaliteiten zien en waarderen. In de derde plaats gaat het erom om mensen met elkaar te verbinden. De tijd die je investeert in het samenbrengen van mensen, ook of juist als er fricties zijn, is altijd goed bestede tijd omdat men elkaar door een betere verbinding makkelijker weten te vinden. Daardoor verloopt afstemming beter en worden problemen sneller opgelost.