Met de ING sector-update blijf je op de hoogte van de laatste inzichten in de sector Industry. Deze inzichten helpen om vooruit te denken en te acteren.
In deze update:
- Aanvalsplan Techniek: 1 miljard voor personeelstekort
- Output groeit, maar dalende trend is ingezet
- Impact corona en Oekraïne op keten niet te vergelijken
- Eindmarkt Bouw: afnemende groei
- Duurzame basisindustrie in Europa
Industrie kan personeelstekort te lijf met productiviteitsoffensief
Door een tekort aan personeel staat de technieksector onder druk. Om dit probleem het hoofd te bieden, is er sectorbreed een ‘aanvalsplan’ gemaakt. Onderdeel van dit plan is een ‘productiviteitsoffensief’ dat moet leiden tot meer robotisering en digitalisering van de industrie. Vooral deze productiviteitsverbetering is een belangrijk punt om op de korte termijn al stappen te zetten.
Met het ‘Aanvalsplan Techniek’ wordt de komende 10 jaar enorm geïnvesteerd in de invulling van 60.000 openstaande vacatures in de bouw, de techniek en de energiesector. Naast productiviteitsgroei is het doel de instroom van nieuw personeel te verdubbelen en de uitstroom te minimaliseren. Daarnaast wil men meer statushouders opleiden en – tijdelijk – personeel van buiten de Europese Unie aantrekken.
Om op korte termijn de personeelstekorten terug te dringen, moeten industriebedrijven vooral focussen op productiviteitsgroei. Met slimme inzet van moderne technologie kan de output met hetzelfde aantal werknemers aanzienlijk worden vergroot. Lees of kijk voor meer informatie.
Omslag industrie door energiecrisis al sinds april zichtbaar
De industrie verliest al sinds het tweede kwartaal van dit jaar vaart. Het productieniveau ligt weliswaar nog hoger dan een jaar geleden, maar is er sinds de productiepiek in april sprake van 3% krimp. Energiecontracten worden tegen hogere prijzen verlengd, ook na de recente daling liggen deze nog op een historisch hoog niveau.
Dit leidt tot een tweedeling: in de energie-intensieve industrietakken komt de productie de afgelopen maanden steeds verder onder druk te staan, terwijl vooral de technologische industrie voorlopig nog profiteert van de goed gevulde orderboeken. De meest energie-intensieve bedrijven in bijvoorbeeld de chemie, kunststof- en basismetaalindustrie zien zich vanuit bedrijfseconomische overwegingen steeds vaker genoodzaakt hun productie deels stop te zetten. Dit is op sub-sectorniveau ook duidelijk terug te zien in het outputvergelijk met vorig jaar.
Naar verwachting blijven, behalve de afkoelende internationale economie, ook de aanhoudend hoge energieprijzen de industriële productie tot in 2023 drukken. Deze dalende trend is al terug te zien in het outputvergelijk van augustus/september met juni/juli, een krimp in de meeste sub-sectoren. Lees hier meer.
Impact op supply chain door oorlog veel groter dan door corona
Is de wijze waarop bedrijven hun toeleverketens inrichten wezenlijk veranderd? De import uit China is gewoon verder gegroeid. Om weerbaarder te zijn tegen allerlei varianten van verstoringen en daardoor wendbaarder is er gekozen voor een mix van near-/friendshoring, multi-sourcing en opbouw van strategische voorraden. Dit werkt door in een hoge kostprijs maar zorgt wel voor een betere leverbetrouwbaarheid. De verwachting was dat dit fenomeen na verloop van tijd zou uitdempen. Een afnemende economische groei versnelt dit proces.
Maar de impact die de oorlog in Oekraïne heeft op de toeleverketens is zo mogelijk veel groter. De ontstane geopolitieke onzekerheid zorgt voor een nog grotere voorraadopbouw, aldus hoogleraar Jan Fransoo. Rusland is door het Westen inmiddels afgesloten van internationale handel. Maar wat nu als China buurland Taiwan binnenvalt? Alleen de dreiging van een dergelijk scenario heeft grote gevolgen.
Deze onzekerheid zorgt voor blijvende (grotere) voorraadopbouw én versnelling van de hiervoor genoemde risicospreiding bij inkoop. Waardoor het per saldo niet meer interessant is om in China te produceren. Ook wordt dan meer productie verplaatst naar veilige landen, alhoewel dit laatste bepaald niet eenvoudig is. Lees meer in dit artikel.
Eindmarkt Bouw: Groei bouw neemt flink af
Ondanks de flink hogere energie- en materiaalprijzen, gestegen rente, de beperkte afgifte van bouwvergunningen en de stikstofproblematiek verwacht ING dat de bouwsector in 2023 nog licht blijft doorgroeien. De bouwproductie wordt over het algemeen relatief laat getroffen bij een economische neergang. Grotendeels door de vaak lange doorlooptijd van projecten.
In de installatie-, herstel- en renovatiemarkt zorgen hogere energieprijzen juist voor extra vraag naar energiebesparende bouwwerkzaamheden. Zo noteerde de installatiebranche een forse omzetgroei in de zomermaanden.
Orderboeken van bouwbedrijven zijn ook nog steeds goed gevuld met gemiddeld meer dan 10 maanden aan werk. Een lichte teruggang in vergelijk met de recordmaand juni. Bouwers zijn wel minder tevreden over hun orderpositie. Hoogstwaarschijnlijk vooral door de gestegen inkoopkosten, waardoor de gecalculeerde winsten lager uitvallen. Meer weten over de ontwikkeling in andere sectoren
Basis industrie in Europa cruciaal – wel schoner
In zijn september column deed ING Sector Banker Industry Gert-Jan Braam een oproep voor het behoud van productie, werkgelegenheid en concurrentiepositie. Deze is namelijk acuut in gevaar als er geen gelijk Europees speelveld is.
Er is inmiddels wel een (alweer) verruimde TEK-regeling voor het energie intensieve MKB maar hier kan de chemische- en de basismetaalindustrie geen beroep op doen. Een zeer ongewenste situatie die tot gevolg heeft dat meerdere internationale industrie-ondernemingen productie hebben verplaatst naar het buitenland, hebben afgeschaald of zelfs deels hebben stopgezet. Er zijn inmiddels meerdere personeelsreducties aangekondigd.
Verlies van werkgelegenheid is al erg genoeg. Maar de uitholling van de strategische onafhankelijkheid van Europa op lange termijn is zo nodig nog zorgwekkender. Bovendien wordt de veelbelovende ontwikkeling naar een groene (basis)industrie in de kiem gesmoord en zijn we straks gedwongen om klimaat-negatiever te importeren. Daarom moeten we inzetten op behoud van deze basisindustrie die dan wel versneld moet verduurzamen. Lees meer in dit NRC-opinie artikel.
Wat gebeurt er in de sector van je klanten en toeleveranciers?
Je leest het in deze ING sector-updates